มช.-วช.-สนช.-ปตท. MOU การพัฒนาต่อยอดงานวิจัย ด้านพลาสติกชีวภาพ สู่เชิงพาณิชย์ ระยะที่ 2 ทำ“ไหมเย็บแผลที่ละลายได้” คุณภาพสูงมาตรฐานโลกแห่งแรกของประเทศ ช่วยลดการนำเข้า 100%

นักวิจัย มช.สุดเจ๋ง เดินหน้าต่อยอดระยะ 2 ยกระดับเครื่องมือแพทย์ทำ“ไหมเย็บแผลที่ละลายได้” คุณภาพสูงมาตรฐานโลกแห่งแรกของประเทศ ช่วยลดการนำเข้า 100%  ร่วมกับ วช.-สนช.และ ปตท. ลงนามบันทึกข้อตกลงความร่วมมือ “การพัฒนาต่อยอดงานวิจัยด้านพลาสติกชีวภาพสู่เชิงพาณิชย์ ระยะที่ 2 –ทำไหมเย็บพอลิเมอร์ดูดซึมได้คุณภาพสูงสำหรับเครื่องมือแพทย์ครั้งแรกของประเทศ สอดรับนโยบายรัฐไทยแลนด์ 4.0

เชียงใหม่ 15 ม.ค.-ที่ห้องประชุมพระยาศรีวิสารวาจา มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ จังหวัดเชียงใหม่ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ (มช.) ร่วมกับ สำนักงานคณะกรรมการวิจัยแห่งชาติ (วช.) สำนักงานนวัตกรรมแห่งชาติ (องค์การมหาชน) (สนช.) และบริษัท ปตท. จำกัด (มหาชน) (ปตท.) ได้ลงนามบันทึกข้อตกลงความร่วมมือ “การพัฒนาต่อยอดงานวิจัยด้านพลาสติกชีวภาพสู่เชิงพาณิชย์ ระยะที่ 2 (ช่วงทดสอบตลาด “การผลิตพอลิเมอร์ดูดซึมได้คุณภาพสูงสำหรับเครื่องมือแพทย์”) โดยสืบเนื่องจาก 4 หน่วยงาน ได้ร่วมทุนสนับสนุนโครงการผลิตพอลิเมอร์ดูดซึมได้คุณภาพสูงสำหรับเครื่องมือแพทย์ ในการสร้างห้องปฏิบัติการผลิตพลาสติกชีวภาพทางการแพทย์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ โดยเป็นห้องปฏิบัติการแห่งแรกของประเทศไทยที่ได้การรับรอง ISO 13485 (ระบบการบริหารจัดการคุณภาพอุตสาหกรรมเครื่องมือแพทย์) จาก TÜV SÜD ประเทศสหรัฐอเมริกา ในขอบเขต “การออกแบบและพัฒนาการผลิตและจำหน่ายพอลิเมอร์การแพทย์” เพื่อผลิตและจำหน่ายเม็ดพลาสติกย่อยสลายได้ทางชีวภาพเกรดทางการแพทย์ตามมาตรฐานระดับนานาชาติ คือ ASTM F1925-09 (Standard Specification for Semi-Crystalline Poly(lactide) Polymer and Copolymer Resins for Surgical Implants) ซึ่งได้พัฒนาเทคโนโลยีการผลิตพลาสติกชีวภาพของประเทศไทยเองโดยใช้ตัวเร่งปฏิกิริยาใหม่ โดยได้จดสิทธิบัตรต่างประเทศเรียบร้อยแล้วในประเทศสหรัฐอเมริกา ญี่ปุ่น และจีน ตามเลขที่สิทธิบัตร US 9,637,507 B2 (May 2017) JP 6246225 (November 2017) CN 104903333B (Jan 2018) ขณะนี้ห้องปฏิบัติการได้ผลิตและจำหน่ายทางการค้าโดยใช้แผนธุรกิจของมหาวิทยาลัยเชียงใหม่ โดยมีอุทยานวิทยาศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่เป็นตัวแทนจำหน่ายผลิตภัณฑ์ 

ผู้ช่วยศาสตราจารย์ ดร. วินิตา บุณโยดมหัวหน้าห้องปฏิบัติการผลิตพลาสติกชีวภาพสำหรับใช้ทางการแพทย์ คณะวิทยาศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ กล่าวว่า เม็ดพลาสติกย่อยสลายได้ทางชีวภาพประเภทพอลิเอสเทอร์เกรดทางการแพทย์ที่สามารถผลิตได้ในห้องปฏิบัติการจากวัตถุดิบชีวมวลที่เป็นพืชผลทางการเกษตร เช่น ข้าวโพด อ้อย มันสำปะหลัง ตัวอย่างเช่น พอลิ(แอล-แลคไทด์) (พีแอลแอล) พอลิ(แอล-แลคไทด์-โค-คาโปรแลคโทน) (พีแอลซี) พอลิ(แอล-แลคไทด์-โค-ไกลคอไลด์) (พีแอลจี) มีชื่อทางการค้าคือ CMU-Bioplasorb® PLA, CMU-Bioplasorb® PLC และCMU-Bioplasorb® PLG จำหน่ายในราคากิโลกรัมละ 78,000-90,000 บาท ซึ่งถูกกว่าสั่งซื้อจากต่างประเทศซึ่งสูงถึงกิโลกรัมละ 120,000-200,000 บาท โดยเม็ดพลาสติกเกรดการแพทย์นี้สามารถนำไปใช้เป็นวัตถุดิบตั้งต้นสำหรับผลิตวัสดุทางการแพทย์ที่ย่อยสลายได้ในร่างกายมนุษย์ เช่น ไหมเย็บแผลที่ละลายได้ ท่อนำเส้นประสาท ตัวควบคุมการปลดปล่อยตัวยาภายในร่างกาย และ เครื่องมือแพทย์ เช่น วัสดุทางทันตกรรม สกรูและแผ่นดาม เป็นต้น อย่างไรก็ตามทั้งเม็ดพอลิเมอร์และวัสดุทางการแพทย์ดังกล่าวไม่สามารถผลิตใช้ได้เองในประเทศไทย ต้องสั่งซื้อจากต่างประเทศซึ่งมีราคาแพง ดังนั้นจึงมีความจำเป็นอย่างยิ่งที่ต้องผลักดันให้เกิดการใช้วัสดุทางการแพทย์ที่ผ่านการรับรองมาตรฐานและผลิตขึ้นเองในประเทศไทย ซึ่งจะส่งให้ลดการซื้อวัสดุและอุปกรณ์สิ้นเปลืองทางการแพทย์จากต่างประเทศซึ่งจะทำให้เศรษฐกิจไทยดีขึ้น พัฒนาคุณภาพชีวิตของประชาชนไทยให้มีสุขภาพดี ทำให้แพทย์และคนไข้มีทางเลือกในการรักษา ซึ่งอุตสาหกรรมวัสดุอุปกรณ์ทางการแพทย์เป็นหนึ่งในอุตสาหกรรมปลายน้ำของพลาสติกที่สร้างมูลค่าเพิ่มสูงมาก มีอัตราการเจริญเติบโตอย่างรวดเร็ว แนวโน้มการขยายตัวคาดว่าจะต่อเนื่องไปในอนาคต เนื่องจากประเทศไทยกำลังก้าวสู่สังคมผู้สูงอายุจึงต้องการการวิจัยและพัฒนาเทคโนโลยีในการผลิตพลาสติกและนวัตกรรมในการผลิตเครื่องมือและอุปกรณ์ทางการแพทย์ดังกล่าวเป็นอย่างยิ่ง

ทั้งนี้ปัจจุบันคณะผู้วิจัยห้องปฏิบัติการผลิตพลาสติกชีวภาพทางการแพทย์ ร่วมมือกับทีมแพทย์และสัตวแพทย์ ในการนำเม็ดพลาสติกชีวภาพดังกล่าวมาพัฒนาต่อยอดโดยการขึ้นรูปเป็น ไหมเย็บแผลละลายได้ชนิดเส้นเดี่ยว ดำเนินการติดเข็ม ฆ่าเชื้อ บรรจุภัณฑ์ พร้อมใช้ ซึ่งไหมเย็บแผลละลายได้นี้สามารถย่อยสลายได้ด้วยปฏิกิริยาไฮโดรไลซิสโดยระบบเมตาบอลิซึมในร่างกาย จึงช่วยลดขั้นตอนในการรักษา ทำให้ไม่ต้องทำการผ่าตัดซ้ำ ผู้ป่วยไม่ต้องเสียค่าใช้จ่ายเพิ่มเติมและไม่ต้องทนเจ็บปวดหลายครั้ง ทั้งนี้เมื่อโครงการนี้สำเร็จสามารถลดการนำเข้าจากต่างประเทศได้ 100% ด้วยเหตุผลที่กล่าวมาทั้งหมด 4 หน่วยงานจึงได้จัดทำบันทึกข้อตกลงความร่วมมือการพัฒนาต่อยอดงานวิจัยด้านพลาสติกชีวภาพสู่เชิงพาณิชย์ ระยะที่ 2 (ช่วงทดลองตลาด “การผลิตพอลิเมอร์ดูดซึมได้คุณภาพสูงสำหรับเครื่องมือแพทย์”) ในครั้งนี้ โดยเป้าหมาปี 2564 จะสามารถนำไปสู่การดำเนินการเชิงพาณิชย์ได้ทันที

โดยศาสตราจารย์คลินิก นายแพทย์นิเวศน์ นันทจิต อธิการบดีมหาวิทยาลัยเชียงใหม่ กล่าวว่า โครงการวิจัยนี้สนับสนุนนโยบายรัฐบาล Thailand 4.0 ซึ่งได้กำหนดให้มีการพัฒนา 10อุตสาหกรรมแห่งอนาคต ในส่วนของอุตสาหกรรมใหม่ ซึ่งเป็นการปรับเปลี่ยนรูปแบบผลิตภัณฑ์และเทคโนโลยี เพื่อพัฒนาขีดความสามารถ ให้มีศักยภาพรองรับการแข่งขันในอนาคต ด้านอุตสาหกรรมเชื้อเพลิงชีวภาพและเคมีชีวภาพ อุตสาหกรรมพลาสติกชีวภาพ และ อุตสาหกรรมการแพทย์ครบวงจร ทำให้นักวิจัยในประเทศไทยรวมทั้งผู้ประกอบการด้านวัสดุทางการแพทย์สามารถซื้อเม็ดพลาสติกได้กิโลกรัมละประมาณ 80,000-90,000 บาท ถูกกว่าการสั่งซื้อจากต่างประเทศเท่าตัว จึงเป็นโอกาสดีที่จะผลิตเพื่อส่งออกและชดเชยการนำเข้าและมีคุณภาพเป็นที่ยอมรับภายใต้มาตรฐานสากลด้วย ปัจจุบันคณะผู้วิจัยร่วมมือกับทีมแพทย์และสัตวแพทย์ ในการนำเม็ดพลาสติกชีวภาพดังกล่าวมาพัฒนาต่อยอดโดยการขึ้นรูปเป็น “ไหมเย็บแผลที่ละลายได้”ซึ่งสามารถย่อยสลายได้ในร่างกาย จึงช่วยลดขั้นตอนในการรักษา ทำให้แพทย์ไม่ต้องทำการผ่าตัดซ้ำ ผู้ป่วยไม่ต้องเสียค่าใช้จ่ายเพิ่มเติมและไม่ต้องเจ็บปวดหลายครั้ง การพัฒนา “พลาสติกชีวภาพสำหรับใช้ทางการแพทย์” จึงเป็นงานวิจัยที่ท้าทายเป็นอย่างยิ่ง เนื่องจากเป็นสินค้านวัตกรรมที่ต้องใช้เทคโนโลยีขั้นสูงในการผลิตให้ได้ตามมาตรฐาน หากมีการใช้วัสดุทางการแพทย์ที่ผ่านการรับรองมาตรฐานและผลิตขึ้นเองในประเทศไทย จะส่งให้ลดการซื้อวัสดุและอุปกรณ์สิ้นเปลืองทางการแพทย์จากต่างประเทศได้มาก

ด้านศาสตราจารย์นายแพทย์สิริฤกษ์ ทรงศิวิไล เลขาธิการคณะกรรมการวิจัยแห่งชาติ (วช.) กล่าวว่า วช. มีนโยบายชัดเจนในด้านการวิจัยและขับเคลื่อน ตามยุทธศาสตร์ชาติและเป้าหมายThailand 4.0 โดยได้จัดทาแนวทางการสนับสนุนการวิจัยในหลายลักษณะ เช่น ในปี 2559 เป็นต้นมา ได้เริ่มแผนงานวิจัยท้าทายไทย เพื่อให้ได้โครงการวิจัยขนาดใหญ่ (15-50 ล้านบาท) มีเป้าหมายในการแก้ปัญหาสำคัญของชาติที่ชัดเจน เป็นการผสานองค์ความรู้จากการวิจัยหลายๆ ศาสตร์ และวิจัยเพิ่มเติม โดยการมีส่วนร่วมจากหลายภาคส่วนทั้งภาครัฐ เอกชน และประชาชนในพื้นที่ นาผลงานวิจัยที่ได้มาขยายผลใช้ประโยชน์ในการแก้ปัญหาที่ตั้งเป้าหมายไว้ให้ได้ภายใน 3-5 ปี ซึ่งมีหลายโครงการที่ประสบความสำเร็จและใช้ประโยชน์ได้จริง เช่น Haze Free Thailand โดยมอบมหาวิทยาลัยเชียงใหม่เป็นเจ้าภาพ Fluke Free Thailand มอบมหาวิทยาลัยขอนแก่นเป็นเจ้าภาพ Precision Medicine มอบมหาวิทยาลัยมหิดลเป็นเจ้าภาพ และโครงการระบบโลจิสติกส์สาธารณสุข มอบมหาวิทยาลัยมหิดลเป็นเจ้าภาพ เป็นต้น และในปี 2562 ได้เริ่มโครงการ Spear head

สาหรับโครงการวิจัย “การผลิตพอลิเมอร์ดูดซึมได้คุณภาพสูงสาหรับเครื่องมือแพทย์” วช. และหน่วยงานพันธมิตร ได้แก่ สนช. ปตท. และ มช. ร่วมกันสนับสนุนโครงการวิจัย ในวันนี้เป็นตัวอย่างของความสำเร็จของการทำงานร่วมกัน เกิดเป็น “โรงงานต้นแบบระดับห้องปฏิบัติการแห่งแรกในประเทศไทย” ที่ได้การรับรองมาตรฐาน ISO 13485 และผ่านการรับรองระบบการจัดการด้านความปลอดภัยของห้องปฏิบัติการที่เกี่ยวกับสารเคมี “ตามมาตรฐานผลิตภัณฑ์ อุตสาหกรรมระบบการจัดการด้านความปลอดภัยของห้องปฏิบัติการที่เกี่ยวกับสารเคมี (มอก. 2677-2558)” ภายใต้โครงการจัดทำกระบวนการตรวจประเมินและรับรองห้องปฏิบัติการที่เกี่ยวกับสารเคมีของ วช. โดยสามารถผลิตเม็ดพลาสติกชีวภาพเกรดทางการแพทย์ ขณะนี้อยู่ระหว่างช่วงทดสอบตลาด และทั้ง 4 ฝ่ายได้แสดงเจตนารมณ์ร่วมกันในการจัดทำบันทึกข้อตกลงความร่วมมือ “การพัฒนาต่อยอดงานวิจัยด้านพลาสติกชีวภาพสู่เชิงพาณิชย์ ระยะที่ 2” เพื่อส่งเสริมการวิจัยและพัฒนาต่อยอดงานวิจัยอย่างครบวงจร เพื่อนำไปใช้ประโยชน์ให้กับประเทศ นอกจากจะเป็นการส่งเสริมการพัฒนาเทคโนโลยีและนวัตกรรมของอุตสาหกรรมชีวการแพทย์จากพลาสติกชีวภาพและลดอัตราการนำเข้าวัตถุดิบจากต่างประเทศแล้ว ยังเป็นการเพิ่มมูลค่าผลผลิตทางการเกษตรได้อีกทางหนึ่งด้วย และเป็นกลไกในการขับเคลื่อนเศรษฐกิจและสังคมของประเทศให้เกิดผลสัมฤทธิ์สอดคล้องกับยุทธศาสตร์ชาติ 20 ปี และเป้าหมาย Thailand 4.0

ดร.วิวรรณ ธรรมมงคล ผู้จัดการฝ่ายวิจัยและพัฒนาเทคโนโลยีกระบวนการปิโตรเลียมและปิโตรเคมี สถาบันนวัตกรรม ปตท. บริษัท ปตท. จำกัด (มหาชน)กล่าวว่า ปตท. เข้ามามีส่วนร่วมโดยมีบทบาทหลักในการผลักดันผลงานวิจัยของโครงการนี้จากหิ้งไปสู่ห้างให้เกิดเป็นผลสัมฤทธิ์จริง ซึ่งการดำเนินงานในระยะที่ 1 ที่แล้วเสร็จไปเมื่อปลายปี 2560 นั้น ได้ผลสัมฤทธ์สองประการที่สำคัญอันได้แก่ ได้โรงงานต้นแบบระดับห้องปฏิบัติการแห่งแรกในประเทศไทย ที่ได้การรับรองระบบจัดการคุณภาพ ISO 13485 จากบริษัท TUV SUD และประการที่สอง ได้เรซินที่สามารถประยุกต์ใช้ทางการแพทย์ ที่ผ่านการรับรองตามมาตรฐานสากล ASTM F1925 ซึ่งจะช่วยทดแทนการนำเข้าวัสดุทางการแพทย์จากต่างประเทศได้ และเพื่อให้โครงการดำเนินไปได้อย่างต่อเนื่อง สามารถต่อยอดไปสู่เป้าหมายในเชิงพาณิชย์ได้ ปตท. จึงได้ให้การสนับสนุนงบประมาณต่อเนื่องในระยะที่ 2 ภายในกรอบระยะเวลาสองปี (2561-2562) รวมเป็นจำนวนเงินทั้งสิ้น 6 ล้านบาท โดยการนำร่องซื้อเม็ดเรซินที่สังเคราะห์ได้จากโรงงานต้นแบบดังกล่าว เพื่อนำไปทดลองขึ้นรูปเป็นผลิตภัณฑ์ไหมละลาย นอกจากนั้นแล้ว ปตท. ยังได้ดำเนินการหารือร่วมกับพันธมิตรในการนำผลิตภัณฑ์ไหมละลายที่ได้ดังกล่าวไปทดลองใช้งานจริงอีกด้วย

และดร.พันธุ์อาจ ชัยรัตน์ ผู้อำนวยการสำนักงานนวัตกรรมแห่งชาติ (องค์การมหาชน) กล่าวว่า สนช. ได้เห็นความสำคัญของการเพิ่มมูลค่าสูงของการเกษตร และต้องการจะพลิกโฉมการเกษตรของประเทศไทย (agriculture transformations) คณะกรรมการนวัตกรรมแห่งชาติ จึงได้จัดตั้งเป็น “ศูนย์สร้างสรรค์ธุรกิจนวัตกรรมการเกษตร หรือ Agro-Business Creative Center, ABC center” โดยมีเป้าหมายให้เกิดรูปแบบธุรกิจใหม่ด้านการเกษตรที่มีศักยภาพในการพัฒนาได้อย่างยั่งยืน โดยใช้นวัตกรรมเป็นเครื่องนำทาง มีพันธกิจหลัก คือ เร่งสร้างและยกระดับความสามารถด้านนวัตกรรมของกลุ่มผู้ประกอบการธุรกิจนวัตกรรมการเกษตรที่สร้างสรรค์และการประยุกต์ใช้เทคโนโลยีเพื่อแก้ไขปัญหาด้านการเกษตร ตลอดจนสนับสนุนให้เกิดระบบนิเวศของการสร้างธุรกิจนวัตกรรมเกษตร (Agtech ecosystem) ทั้งนี้การกำหนดการสร้างรูปแบบธุรกิจใหม่สาหรับนวัตกรรมการเกษตรใน 7 สาขา โดยสาขาธุรกิจไบโอรีไฟเนอรี่ เป็นหนึ่งในสาขาสำคัญด้านเทคโนโลยีเชิงลึก หรือ Deep Tech ที่มีการสนับสนุนด้านยุทธศาสตร์นวัตกรรมการเกษตรและอุตสาหกรรมเกี่ยวเนื่องของประเทศ ที่มีการเพิ่มมูลค่าสูงให้กับวัตถุดิบทางการเกษตร เนื่องจาก ไบโอรีไฟเนอรี่Biorefinery เป็นการแปรรูปวัตถุดิบทางการเกษตรหรือของเหลือทิ้งจากการเกษตร โดยใช้กระบวนการทางเทคโนโลยีชีวภาพโดยใช้ จุลินทรีย์ แบคทีเรีย ยีสต์ เอ็นไซม์ หรืออื่นๆ ให้ทำหน้าที่เสมือนโรงงาน (cell factory) ให้ได้เป็นผลิตภัณฑ์ฐานชีวภาพที่มีมูลค่าเพิ่มสูงขึ้น ได้แก่ เชื้อเพลิงและพลังงาน ชีวเคมีภัณฑ์ อาหารสัตว์แห่งอนาคต อาหารแห่งอนาคต และชีวเภสัชภัณฑ์ ซึ่งพลาสติกชีวภาพเป็นส่วนหนึ่งของผลิตภัณฑ์ต่อเนื่อง เพื่อสร้างระบบนิเวศน์ที่ครบวงจรและส่งเสริมการเติบโตของ Bioeconomy ตามแผนการพัฒนาประเทศไทย 4.0 สอดคล้องในการสร้างอุตสาหกรรมใหม่.